Η μάστιγα των αναβαθμολογήσεων

Η μάστιγα των αναβαθμολογήσεων

Μεγάλο πρόβλημα στην αξιοπιστία των εισαγωγικών εξετάσεων δημιουργεί ο μεγάλος αριθμός των γραπτών που αναβαθμολογούνται αλλά και ο τρόπος εξαγωγής της τελικής βαθμολογίας του γραπτού. Κάθε γραπτό βαθμολογείται από δύο βαθμολογητές που δεν βλέπουν ο ένας τη βαθμολογία του άλλου. Όταν τελειώσει η βαθμολόγηση αποκαλύπτονται οι δύο βαθμοί και αν η διαφορά τους είναι μεγαλύτερη από 12 μόρια στα 100 τότε το βαθμολογεί ακόμη ένας βαθμολογητής. Από τους τρεις βαθμούς που υπάρχουν, τώρα πια, λαμβάνονται υπόψη οι δύο μεγαλύτεροι, εξάγεται ο μέσος όρος τους και αυτός αποτελεί το βαθμό του μαθήματος. Εδώ υπάρχει το λάθος. Στον πίνακα έχουμε το παράδειγμα ενός γραπτού που βαθμολογήθηκε από τον πρώτο βαθμολογητή με 80 από τον δεύτερο με 94 και από τον τρίτο με 82. Αντιλαμβανόμαστε ότι πιο κοντά στην πραγματικότητα πρέπει να είναι το 81 και όχι το 88 που δίνει ο ισχύων τρόπος υπολογισμού. Γιατί με τον ισχύοντα τρόπο λαμβάνονται υπόψη οι δύο μεγαλύτεροι βαθμοί σε μια προσπάθεια να βγάλει όσο το δυνατό περισσότερα μόρια ο υποψήφιος. Δεν είναι όμως αυτός ο σκοπός των εισαγωγικών εξετάσεων. Πρόκειται για διαγωνισμό συμπλήρωσης θέσεων που επιτυγχάνεται μέσω της κατάταξης των υποψηφίων σε μία φθίνουσα σειρά μορίων. Αν ευνοηθεί κάποιος θα  αδικηθεί ένας άλλος υποψήφιος. Στο παράδειγμά μας ο υποψήφιος κέρδισε 80-160 μόρια. Φυσικά δεν είναι όλες οι περιπτώσεις σαν κι αυτή. Είναι όμως πολλές. Σε σύνολο 566.430 γραπτών στις πανελλήνιες εξετάσεις του 2010 αναβαθμολογήθηκαν 40.089 γραπτά. Δηλαδή το 7% των γραπτών αναβαθμολογούνται. Το πρόβλημα έχει μεγάλη έκταση και έχει πολλές αιτίες. Ιδού μερικές. Υπάρχουν μαθήματα των οποίων τα θέματα επιδέχονται πολλές και διαφορετικές σωστές απαντήσεις. Αυτό επιφέρει απόκλιση στη βαθμολογία μεταξύ των διορθωτών. Η Κεντρική Επιτροπή Εξετάσεων δεν δίνει αναλυτικές λύσεις με την επιμέρους βαθμολογία κάθε θέματος, ώστε να υπάρχει ενιαία βαθμολογία σε όλα τα βαθμολογικά κέντρα. Σε κάθε βαθμολογικό κέντρο αποφασίζουν μόνοι τους οι βαθμολογητές για την κατανομή των μορίων κάθε ερώτησης. Δεν υπάρχει σώμα βαθμολογητών, που θα ελέγχεται για τις βαθμολογίες του, ώστε να συγκλίνουν οι βαθμοί σε ένα ενιαίο πρότυπο.

Όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα την εμφάνιση του φαινομένου των αναβαθμολογήσεων, που έχει διαφορετική έκταση σε κάθε μάθημα. Στον πίνακα 2 βλέπουμε τα μαθήματα με το μεγαλύτερο αριθμό αναβαθμολογήσεων. Παρατηρούμε ότι πρόκειται για φιλολογικά μαθήματα, με τη Νεοελληνική Γλώσσα και τη Νεοελληνική Λογοτεχνία να κρατούν τα σκήπτρα  των αναβαθμολογήσεων με σχεδόν 1 στα 4,5 γραπτά να αναβαθμολογούνται. Στην προσπάθεια μείωσης του φαινομένου μειώθηκαν οι μονάδες της έκθεσης από 50 σε 40, χωρίς κανένα αποτέλεσμα, αφού ο αριθμός των αναβαθμολογήσεων αυξήθηκε αντί να μειωθεί, αποκαλύπτοντας ότι άλλες είναι οι αιτίες του προβλήματος.

Η αδικία στον τρόπο υπολογισμού του τελικού βαθμού του υποψηφίου μπορεί να διορθωθεί άμεσα. Ο περιορισμός του αριθμού των αναβαθμολογούμενων γραπτών θέλει πολλή περισσότερη δουλειά και τα αποτελέσματά της θα φανούν  μακροπρόθεσμα. Άρα δεν έχουμε και πολλές πιθανότητες να ασχοληθεί κάποιος σοβαρά με το θέμα.  

Πίνακας 1: Αναβαθμολόγηση γραπτού
	Ισχύει	Σωστό
Βαθμολογητής 1	80	80
Βαθμολογητής 1	94	94
Αναβαθμολόγηση	82	82
Τελικός βαθμός στα 100	88	81
Τελικός βαθμός στα 20	17,6	16,2
Διαφορά μορίων	80-160
Πηγή: Στράτος Στρατηγάκης

 

Πίνακας 2: Γραπτά που αναβαθμολογήθηκαν
	2005  (%)	2006  (%)	2007  (%)	2008  (%)	2009 Αριθμός	2009 (%)	2010 Αριθμός	2010 (%)
Νεοελληνική γλώσσα	24,35	21,08	21,92	20,38	18873	22,11	20776	22,93
Ιστορία Γεν. Παιδείας	11,87	9,02	5,04	5,79	80	11,94	95	15,83
Νεοελληνική Λογοτεχνία Κατ.	25,64	24,16	19,36	22,58	8779	24,73	8234	21,66
Ιστορία Κατεύθυνσης	8,61	7,30	7,13	7,18	3601	10,18	2394	6,32
Σύνολο	70,47	61,56	53,45	55,93	33342	68,96	33509	66,74
Πηγή: ΥΠΔΜΘ Επεξεργασία: Στράτος Στρατηγάκης